Gids Andreas Lappöhn van KZ Gedenkstätte Neuengamme bezoekt Museum44
Afgelopen vrijdag ontving Museum44 Andreas Lappöhn, medewerker bij KZ Gedenkstätte Neuengamme, en zijn echtgenote Birgit. Het koppel, voor wie heel het bestuur was afgezakt naar het museum, kreeg een privé rondleiding door gids Oktaaf. Het werd een warm weerzien met de man die de mensen van Museum44 al jarenlang rondleidt in Hamburg.
“Ik werk al sinds 1989 voor de gedenksite van Neuengamme, een harde job”, vertelt Andreas. “Op een dag vroeg mijn baas me of ik een groep uit België wilde rondleiden. Sindsdien weiger ik ieder jaar in augustus vakantie te nemen, want ik weet dat de groep van Meensel-Kiezegem dan komt!”
De site van het concentratiekamp in Neuengamme is vandaag niet alleen een museum, maar een heus bewustwordingscentrum geworden. Men ontvangt er, net zoals in Museum44, veel jonge mensen en scholen. Daarom zetten ze er bewust in op sensibilisering bij de jeugd. “Alle satellietkampen in en rond Hamburg vielen onder de administratie van Neuengamme”, weet Andreas. “De proportie van wat hier gebeurd is, is enorm, en toch hebben de meeste jonge mensen die op bezoek komen geen idee van wat er in die tijd speelde. Zo zijn zij bijvoorbeeld verrast wanneer zij leren dat Belgische boeren, of mensen uit Nederland, naar concentratiekampen in Duitsland zijn gestuurd.”
“Deze jonge mensen zien wel dat ook vandaag oorlog nog steeds woedt. Net zoals Museum44 proberen wij deze jongeren te doen beseffen dat dit moet stoppen. Dat wat er in Neuengamme is gebeurd nooit meer mag gebeuren.”
Voor Andreas was het het tweede bezoek aan het museum; hij was er al bij tijdens de opening. “Er was toen erg veel volk, en Oktaaf had het te druk met belangrijke speeches (lacht). Vandaag kregen we een privé rondleiding, en dat was erg fijn voor ons. We hadden plannen om België te bezoeken deze zomer, en we wilden niet naar België komen zonder Meensel-Kiezegem te bezoeken.”
De gids uit Neuengamme is erg onder de indruk van wat hij zag in het museum. Vooral de persoonlijke verhalen en de gevolgen van wat er gebeurde in Meensel-Kiezegem vond hij heel sterk. “Het museum toont echt mooi de context van het tijdperk en al de consequenties van wat er hier is gebeurd.”
“Wanneer ik rondleidingen geef in Neuengamme en ik jonge mensen in de groep heb vertel ik altijd het verhaal van Meensel-Kiezegem”, vervolgt hij. “Ik vertel hen dat dit geen geschiedenis is. Dat de papa van Oktaaf gestorven is. Dat wat daar gebeurde nog steeds diepgaande gevolgen heeft voor het dorp vandaag. Elk jaar komen de mensen van Meensel-Kiezegem naar Neuengamme om de mensen die hier zijn gestorven te gedenken. Dit leeft nog steeds, en dat is wat ik de mensen die Neuengamme bezoeken wil tonen.”
De mensen die rechtstreeks verbonden zijn met het tijdperk, zoals overlevers van concentratiekampen, zijn helaas overleden of te oud om het verhaal te vertellen. Daardoor verliest de jeugd een belangrijke rechtstreekse lijn met hun geschiedenis. “Maar wij houden hun verhaal levend en dat is heel belangrijk. We moeten ons deze mensen blijven herinneren.”
Of er meteen een gezamenlijk project zit aan te komen tussen Neuengamme en Museum44, weet Andreas niet, maar hij hoopt het wel. “Er is een heel sterke relatie tussen Meensel-Kiezegem en Neuengamme, maar naar mijn mening mag die nog dieper en sterker zijn. Wanneer we teruggaan naar Duitsland zal ik daaraan werken door de foto’s van mijn bezoek te tonen!”